Anh An cho người bạn là anh Bình vay 200 triệu đồng, có giấy tờ ghi nợ rõ ràng, hẹn 6 tháng sau trả. Quá hạn đã lâu, anh Bình không những không trả tiền mà còn liên tục né tránh. Gần đây, anh An nghe tin anh Bình đang rao bán nhà và có dấu hiệu chuyển tiền trong tài khoản đi nơi khác. Anh An rất lo lắng nếu khởi kiện ra Tòa án thì đến lúc có bản án, anh Bình đã không còn tài sản gì để thi hành. Anh An có thể làm gì để ngăn chặn việc này?
Một trong những công cụ pháp lý hiệu quả mà anh An (và những người ở trong tình huống tương tự) có thể sử dụng là yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời (BPKCTT), cụ thể là phong tỏa tài khoản ngân hàng của anh Bình.
-
Phong Tỏa Tài Khoản Là Gì? Tại Sao Cần Thiết?
Đây là một loại BPKCTT được quy định trong Bộ luật Tố tụng Dân sự (BLTTDS) 2015 (Khoản 10, điều 114). Mục đích chính là nhằm ngăn chặn việc người có nghĩa vụ (người nợ) tẩu tán tiền trong tài khoản, đảm bảo khi Tòa án giải quyết xong vụ án và ra phán quyết thì vẫn còn tài sản để thi hành án, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người khởi kiện (chủ nợ).
-
Điều Kiện Để Yêu Cầu Tòa Án Phong Tỏa Tài Khoản?
Không phải mọi trường hợp đòi nợ đều có thể yêu cầu phong tỏa tài khoản. Tòa án chỉ xem xét chấp nhận khi có đủ các điều kiện, trong đó quan trọng nhất là:
- Bạn phải nộp đơn khởi kiện vụ án đòi nợ tại Tòa án có thẩm quyền (nộp đơn yêu cầu áp dụng BPKCTT cùng lúc với đơn khởi kiện – theo Khoản 2 Điều 111 BLTTDS 2015).
Bạn phải chứng minh được sự cần thiết của việc áp dụng biện pháp phong tỏa ngay lập tức. Nghĩa là, phải có căn cứ, bằng chứng cho thấy nếu không phong tỏa tài khoản ngay thì người nợ có khả năng tẩu tán tài sản, dẫn đến việc giải quyết vụ án hoặc thi hành án sau này gặp khó khăn hoặc không thể thực hiện được (theo Khoản 2 Điều 111 BLTTDS 2015).
-
Thủ Tục Yêu Cầu Phong Tỏa Tài Khoản
Để yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp này, bạn (người khởi kiện) cần thực hiện các bước sau:
- Bước 1: Nộp Đơn Yêu Cầu Áp Dụng BPKCTT: Bạn cần làm một đơn yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời riêng, gửi kèm theo đơn khởi kiện hoặc gửi sau khi Tòa án đã thụ lý vụ án.
- Bước 2: Cung cấp tài liệu, chứng cứ kèm theo: bạn phải cung cấp các tài liệu chứng minh cho yêu cầu của mình là có cơ sở (ví dụ: giấy vay nợ, bằng chứng về việc người nợ đang có hành vi chuyển dịch tài sản…). (Khoản 1 Điều 133 BLTTDS 2015).
- Bước 3: Thực hiện biện pháp bảo đảm (nộp tiền): Đây là điều kiện rất quan trọng theo Điều 136 BLTTDS 2015.
- Mục đích: Khoản tiền này dùng để bồi thường thiệt hại
- Mức bảo đảm: Do Tòa án ấn định dựa trên nghĩa vụ hoặc thiệt hại có thể phát sinh, nhưng theo khoản 2, 3 Điều 13 Nghị quyết 02/2020/NQ-HĐTP, không được thấp hơn 20% giá trị nghĩa vụ mà bạn yêu cầu bảo đảm (ví dụ: 20% của 200 triệu đồng).
- Thủ tục: Nộp tiền vào tài khoản phong tỏa tại Kho bạc Nhà nước theo chỉ định và nộp lại chứng từ nộp tiền cho Tòa án trong thời hạn Tòa án ấn định (theo Điều 136 BLTTDS 2015). Nếu không nộp khoản bảo đảm này, Tòa án sẽ từ chối yêu cầu phong tỏa tài khoản.
- Sau khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ và khoản tiền bảo đảm, Tòa án sẽ xem xét và ra quyết định áp dụng BPKCTT (nếu có căn cứ) rất nhanh chóng, thường là ngay lập tức.
-
Rủi ro khi yêu cầu phong tỏa tài khoản
Trách Nhiệm Nếu Yêu Cầu Sai: Phong tỏa tài khoản ảnh hưởng lớn đến người bị áp dụng. Nếu bạn yêu cầu áp dụng biện pháp này không đúng, gây thiệt hại cho họ, và sau đó bạn thua kiện bạn sẽ phải bồi thường toàn bộ thiệt hại do việc phong tỏa gây ra. Khoản tiền bảo đảm bạn đã nộp sẽ dùng để thực hiện nghĩa vụ này. (Khoản 2 điều 113 BLTTDS 2015).
- Khó Khăn Thực Tế: Việc tìm ra chính xác thông tin tài khoản ngân hàng của người nợ hoặc thu thập bằng chứng về ý định tẩu tán tài sản của họ có thể không dễ dàng.
KẾT LUẬN
Việc yêu cầu phong tỏa tài khoản ngân hàng là một giải pháp pháp lý hữu hiệu để bảo vệ quyền lợi trong các tranh chấp dân sự, đặc biệt là các vụ việc liên quan đến nợ tiền có giấy tờ. Tuy nhiên, thủ tục yêu cầu này phức tạp, rủi ro cao, và đòi hỏi hiểu biết pháp luật chặt chẽ. Vì vậy, hãy tham khảo ý kiến luật sư trước khi thực hiện để đảm bảo đúng luật và hiệu quả.
📞 Liên hệ tư vấn luật dân sự, khởi kiện đòi nợ, áp dụng BPKCTT:
Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật
📱 Hotline/Zalo: 0938 488 898
📧 Email: luatsudiepnangbinh@gmail.com
🌐 Website: www.tinhthongluat.vn
📍 Địa chỉ: N01-T1 Khu Ngoại Giao Đoàn,, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội