Cách xử lý nhân viên nghỉ việc không báo trước

  1. Tổng quan về việc nhân viên nghỉ việc không báo trước

Trong hoạt động sản xuất kinh doanh, việc người lao động tự ý nghỉ việc mà không báo trước gây thiệt hại không nhỏ cho doanh nghiệp.
Theo quy định pháp luật hiện hành, việc nghỉ việc không báo trước có thể được coi là hành vi vi phạm nghĩa vụ lao động, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.

Cơ sở pháp lý:

  1. Các trường hợp người lao động được nghỉ việc không cần báo trước

Theo Khoản 2, Điều 35 Bộ luật Lao động 2019, người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước trong các trường hợp:

  • Không được bố trí đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc điều kiện làm việc đã thỏa thuận.
  • Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn.
  • Bị ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động.
  • Bản thân hoặc gia đình gặp hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục công việc.
  • Người lao động mang thai phải nghỉ việc theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền.
  • Người lao động đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định.

📌 Lưu ý: Nếu thuộc các trường hợp trên, người lao động không vi phạm nghĩa vụ báo trước và không chịu chế tài.

  1. Nghĩa vụ báo trước khi nghỉ việc theo quy định

Nếu không thuộc các trường hợp được đơn phương chấm dứt ngay, người lao động phải thực hiện nghĩa vụ báo trước theo Khoản 1, Điều 35 Bộ luật Lao động 2019:

  • Ít nhất 45 ngày đối với hợp đồng lao động không xác định thời hạn.
  • Ít nhất 30 ngày đối với hợp đồng xác định thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng.
  • Ít nhất 03 ngày làm việc đối với hợp đồng dưới 12 tháng.

Nếu không báo trước đúng quy định, người lao động được coi là đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật.

  1. Hậu quả pháp lý khi người lao động nghỉ ngang

Theo Điều 40 Bộ luật Lao động 2019, nếu người lao động nghỉ ngang (đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật), họ phải chịu các hậu quả pháp lý sau:

4.1. Không được trợ cấp thôi việc

“Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật thì không được hưởng trợ cấp thôi việc.” (Khoản 1, Điều 40)

4.2. Phải bồi thường cho doanh nghiệp

Bao gồm:

  • Nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.
  • Khoản tiền lương tương ứng với thời gian không báo trước (Khoản 2, Điều 40).
  • Chi phí đào tạo (nếu có cam kết và chi phí đào tạo nghề, theo Điều 62 Bộ luật Lao động 2019).

4.3. Các nghĩa vụ bồi thường khác

Nếu hành vi nghỉ việc gây thiệt hại cụ thể cho doanh nghiệp, doanh nghiệp có quyền yêu cầu bồi thường theo Bộ luật Dân sự 2015 về nguyên tắc bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.

  1. Quy trình xử lý khi nhân viên nghỉ việc không báo trước

5.1. Ghi nhận sự việc bằng văn bản

Ngay sau khi phát hiện người lao động nghỉ việc không báo trước, doanh nghiệp nên lập biên bản ghi nhận sự việc, nêu rõ:

  • Họ tên, chức danh người lao động.
  • Thời gian nghỉ việc.
  • Người làm chứng (nếu có).

5.2. Yêu cầu người lao động giải trình

Theo nguyên tắc xử lý vi phạm lao động tại Điều 122 Bộ luật Lao động 2019, doanh nghiệp cần:

  • Gửi thư mời yêu cầu giải trình.
  • Tạo điều kiện cho người lao động trình bày lý do.

5.3. Quyết định xử lý nội bộ

Nếu người lao động vi phạm, căn cứ vào nội quy lao động đã đăng ký với cơ quan lao động, doanh nghiệp tiến hành:

5.4. Khởi kiện ra Tòa án

Nếu thiệt hại nghiêm trọng, doanh nghiệp có thể:

  • Gửi đơn khởi kiện ra Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
  • Yêu cầu bồi thường các khoản: lương, chi phí đào tạo, thiệt hại kinh tế phát sinh.

Căn cứ pháp lý: Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

  1. Một số tình huống thực tiễn phổ biến

6.1. Nghỉ ngang do mâu thuẫn cá nhân

Không thuộc các trường hợp được nghỉ không báo trước → Bị coi là vi phạm.

6.2. Nghỉ việc vì doanh nghiệp nợ lương

Nếu doanh nghiệp trả lương chậm quá 15 ngày (Khoản 2, Điều 97 Bộ luật Lao động 2019), người lao động có quyền nghỉ không cần báo trước.

6.3. Nghỉ việc không bàn giao tài sản

Nếu gây thiệt hại tài sản doanh nghiệp, người lao động có thể bị kiện yêu cầu bồi thường theo Điều 130 Bộ luật Lao động 2019 về trách nhiệm vật chất.

  1. Lời khuyên cho doanh nghiệp khi xử lý nghỉ việc không báo trước

  • Xây dựng nội quy lao động chi tiết, quy định rõ trách nhiệm báo trước, bàn giao.
  • Lưu giữ bằng chứng: Biên bản sự việc, email, tin nhắn.
  • Giải quyết tranh chấp đúng trình tự: Hòa giải nội bộ trước khi khởi kiện.
  • Tư vấn pháp lý với luật sư lao động để giảm thiểu rủi ro tố tụng.

  1. Dịch vụ tư vấn lao động doanh nghiệp tại Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật

Chúng tôi cung cấp dịch vụ:

  • Soạn thảo, rà soát hợp đồng lao động, nội quy lao động.
  • Tư vấn xử lý kỷ luật, sa thải đúng quy định.
  • Hỗ trợ doanh nghiệp trong đàm phán, hòa giải tranh chấp lao động.
  • Đại diện doanh nghiệp tham gia tố tụng lao động tại Tòa án.

Thông tin liên hệ:

Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật
📍 Tầng 2 – Tòa N01T1, Khu Ngoại Giao Đoàn, Xuân Tảo, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
📞 Hotline/Zalo: 0938 488 898
📩 Email: luatsudiepnangbinh@gmail.com
🌐 Website: www.tinhthongluat.vn

Hotline: 0938 488 898
Kết nối Whatsapp SMS: 0938 488 898 Nhắn tin Facebook Zalo: 0938 488 898