Những ngày qua, dư luận xôn xao trước thông tin từ 1/7, chê người khác xấu, béo và lùn có thể bị xử phạt tới 16 triệu đồng.
Trả lời PV VTC News về vấn đề này, luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng văn phòng luật sư Tinh Thông Luật cho hay, việc lấy khiếm khuyết về cơ thể của người khác như béo, gầy, xấu… thường chỉ hay được bạn bè, người thân trêu ghẹo theo hướng vô hại, vui đùa.
Tuy nhiên, khi những hành vi này nhằm mục đích xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác thì sẽ là hành vi vi phạm pháp luật và có thể bị phạt.
Hành vi này được xếp vào nhóm hành vi lợi dụng mạng xã hội để “ xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân” theo Nghị định 15 của Chính phủ. Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP quy định nếu xúc phạm danh dự, nhân phẩm của cá nhân thì có thể bị phạt từ 10 – 20 triệu đồng.
Theo luật sư Diệp Năng Bình, hành vi chê người khác xấu, béo, lùn phải căn cứ vào hậu quả mới xử phạt được.
“Tuy nhiên, hiện nay việc quy định thế nào là xúc phạm danh dự, nhân phẩm của cá nhân thì chưa có văn bản nào quy định rõ. Bởi việc chê người khác béo, ế, xấu, gầy… dẫn đến xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác không chỉ dựa vào ý thức chủ quan của người bị chê mà còn phải căn cứ vào hoàn cảnh, trình độ nhận thức, hậu quả của hành vi này”, luật sư Bình phân tích.
Theo Trưởng văn phòng luật sư Tinh Thông Luật, để có đủ căn cứ xử phạt người vi phạm, cơ quan có thẩm quyền cần chứng minh lời chê bai đó có mục đích rõ ràng là xúc phạm danh dự, nhân phẩm cá nhân chứ không phải lời trêu đùa, giễu cợt thông thường. Nếu như việc chê bai, miệt thị người khác đến mức độ khiến danh dự, nhân phẩm bị xúc phạm thậm chí khiến người đó bị trầm cảm… thì có thể bị phạt đến 20 triệu đồng theo quy định tại Nghị định 15 nêu trên.
Ngoài việc xử phạt hành chính, chê béo, gầy… có thể phải bồi thường thiệt hại vì đã xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác theo quy định tại Điều 592 Bộ luật Dân sự. Bởi, danh dự, nhân phẩm, uy tín của một người được pháp luật bảo vệ và mọi người phải có nghĩa vụ tôn trọng theo quy định tại Điều 34 Bộ luật Dân sự năm 2015.
Về mức bồi thường, Điều 592 Bộ luật Dân sự nêu rõ, mức bồi thường bù đắp tổn thất tinh thần do các bên thỏa thuận. Nếu không thỏa thuận được thì mức tối đa không quá 10 lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định.
Hiện nay, mức lương cơ sở đang là 1,49 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, tại Nghị quyết 86, Quốc hội đã thông qua điều chỉnh lương cơ sở lên 1,6 triệu đồng/tháng nên theo lộ trình, nếu chê người khác béo, gầy… có thể phải bồi thường thiệt hại đến 16 triệu đồng.
Hiện nay, mức lương cơ sở vẫn giữ nguyên là 1,49 triệu đồng nên nếu xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác đến mức phải bồi thường thiệt hại thì mức bồi thường cao nhất chỉ là 14,9 triệu đồng (theo mức lương cơ sở hiện nay là 1,49 triệu đồng/tháng) mà không phải là 16 triệu đồng như thông tin của nhiều trang mạng xã hội đã nêu.
“Từ các phân tích trên, thông tin: Từ hôm nay, chê người khác béo, gầy, xấu… bị phạt đến 16 triệu đồng là không chính xác”, luật sư Diệp Năng Bình khẳng định.
MINH TUỆ